Installatietester voorkomt klantenklachten

Ook residentiële klanten worden mondiger en staan meer op hun strepen. Het valt wel eens voor dat uit de keuring na verkoop blijkt dat hun installatie - ondanks uw goede zorgen - toch problemen met de aardingsverbinding of verliezen vertoont. Zonde, want dit soort problemen kunnen snel en makkelijk gedetecteerd worden met een installatietester.

 

Dubbel verlies

Dit soort problemen zijn uiteraard het omgekeerde van een win-winsituatie. U moet tijd vrijmaken om terug te komen en de fout te zoeken, de klant moet tijd vrijmaken voor de herkeuring en er kunnen discussies ontstaan over de facturatie.

Een installatietester geeft zekerheid aan klant en installateur over de veiligheid en goede werking

U weet zelf ongetwijfeld perfect wat een dergelijke interventie u kost aan loon en verloren tijd die u nuttiger kon besteden. Een installatietester kan paal en perk stellen aan dit soort problemen en geeft zekerheid aan klant en installateur over de veiligheid en goede werking van de elektrische installatie.

 

Wat meet het keuringsorganisme?

Een installatietester gaat in principe verder dan wat een keurder controleert. Naast de administratieve, visuele en beproevende controles zal die laatste ook twee belangrijke metingen uitvoeren: die van de aardverspreidingsweerstand en de isolatieweerstand. 

Een installatietester gaat in principe verder dan wat een keurder controleert

Dit zijn de regels waaraan deze meting moet voldoen:

De aardverspreidingsweerstand moet lager zijn dan 30 Ohm of 100 Ohm als er een bijkomende differentieelschakelaar geplaatst wordt. Dat laatste is het geval bij een residentiële woning. Let wel dat dit niet gelijk is aan de aardingsweerstand. Deze laatste is gelijk aan de aardverspreidingsweerstand én de aardcontactweerstand. De meting van de aardverspreidingsweerstand verifieert de contactweerstand van de aardelektrode tegenover de omliggende aarde en garandeert dat foutstroom effectief naar de aarde geleid wordt. Vandaar de noodzaak om hier een kleine waarde te bekomen.

 

De isolatieweerstand moet dan weer zo hoog mogelijk zijn, want deze bepaalt hoe groot de mogelijke foutstroom is.

Vooral oudere installaties kunnen geplaagd worden door een te lage isolatieweerstand

Bij nieuwe installaties is deze weerstand normaliter hoog als tenminste de nodige zorg werd besteed tijdens de plaatsing. Vooral oudere installaties kunnen geplaagd worden door een te lage isolatieweerstand, omdat apparaten, contacten en kabels te leiden krijgen onder vuil, vocht en mogelijke beschadiging.

Het AREI vermeldt hierover: ‘De waarde van de isolatieweerstand in ohm tussen de actieve delen onderling, evenals tussen de actieve delen en de aarde, gemeten onder de testspanning, aangeduid in tabel 6.1., is voor iedere stroombaan met afgeschakelde gebruikstoestellen minimum gelijk aan 1000 maal de waarde in V van de voormelde testspanning.’

De metingen worden uitgevoerd onder gelijkstroom en de daartoe gebruikte meettoestellen moeten in de tabel opgegeven testspanning kunnen leveren onder een stroom van 1 mA tot 5 mA.

 

Wat meet een installatietester?

Het exact aantal meetfactoren die een installatietester kan verifiëren hangt uiteraard wat af van het type, maar grosso modo kunnen we een vijftal metingen opnoemen naast de twee eerder vermelde metingen.

Lijn/fase-impedantie

Bij deze meting wordt de lusweerstand tussen één fase (L1-L2-L3) en de aarde PE gemeten. Voor het meten van de fase-impedantie wordt kortstondig een symmetrische belasting aangebracht en worden de spanningsdip en de belastingstroom gemeten. Het meten van de foutlusimpedantie vindt plaats door gebruik te maken van dezelfde frequentie als de nominale frequentie van het circuit (50 Hz). De aardlusimpedantietest meet de weerstand van het pad dat een foutstroom zou nemen tussen fase en veiligheidsaarde. Deze moet laag genoeg zijn om voldoende stroom te laten vloeien om een stroomkringbeveiliging zoals een MCB (miniatuurstroomonderbreker) uit te schakelen. Hiermee wordt de te verwachten foutstroom (PFC, Prospective Fault Current) berekend. Het bepalen van de PFC is belangrijk om zeker te zijn dat de capaciteit van zekeringen en overstroom-stroomonderbrekers niet wordt overschreden, de PFC is de stroom die zou kunnen gaan vloeien indien de fasegeleider wordt kortgesloten naar de aardingsgeleider. Daarnaast kan ook de totale lusweerstand, de fase-impedantie (bronimpedantie tussen fase en nul, of de impedantie tussen fasen onderling in driefasensystemen) alsmede de te verwachten kortsluitstroom (PSC), die zou kunnen stromen bij een kortsluiting tussen fase en nul berekend worden. De tester berekent de PFC als de gemeten netspanning gedeeld door de lusimpedantie. De functie voor de lusimpedantie laat een teststroom naar aarde door. Indien er aardlekschakelaars aanwezig zijn in de stroomkring, kunnen deze uitschakelen. Let er ook op dat het type net correct ingesteld is op de meter.

Netimpedantie

Bij deze meting gaat het om de meting van alle in het net aanwezige impedanties. Deze meting is belangrijk omdat het kortsluitgedrag rechtstreeks bepaald wordt door de netimpedantie.

 

Werking differentieelschakelaars

Bij de keuze voor een installatietester is het aan te raden om een type te kiezen dat alle klassen (A,B,AC,S, programmeerbaar) kan meten. Onder meer de uitschakelstroom, uitschakeltijd en de aanraakspanning kunnen ermee getest worden. De installatietester zal hiervoor gebruik maken van de standaardwaarden 10, 30, 100, 300 en 500 of 1.000 mA. Enkel als er voor de aardlekschakelaar een specifieke nominale stroominstelling vereist is, moet dit aangepast worden. Testen van aardlekschakelaars op plaatsen met IT-systemen vereisen een speciale testprocedure, omdat de aardverbinding (PE) plaatselijk is geaard en niet direct met het elektrische systeem is verbonden.

Diverse spanningsmetingen

Net als een standaardmeting kunnen met een installatiemeter doorgaans ook diverse spanningsmetingen uitgevoerd worden, zoals die tussen L-N, L-PE en N-PE met behulp van het netsnoer. Ook frequentiemetingen zijn mogelijk.

Doorbeltests kunnen o.m. zekerheid bieden over de toestand van zekeringen, geleiders, schakelaars en connectoren

Doorbeltest

Een doorbeltest geeft snel duidelijkheid over de open of gesloten toestand van een stroomkring. De meter stuurt hierbij een minieme stroom door het circuit om de weerstand te bepalen. Als de meter detecteert dat de stroomkring gesloten is, zal hij een auditief signaal laten horen. Doorbeltests kunnen onder meer zekerheid bieden over de toestand van zekeringen, geleiders, schakelaars en connectoren.

Draaiveldrichting (fasevolgorde)

Wie ook driefasenetten wil controleren zal gebaat zijn met de meting van de draaiveldrichting. Door de draaiveldrichting of fasevolgorde te bepalen bij een driefasen-systeem kan worden bepaald in welke richting een driefasen elektromotor gaat draaien. Uiteraard kan deze informatie zeer belangrijk zijn binnen bedrijven. Niet alleen productiemachines, maar ook compressoren kunnen ernstige fouten veroorzaken als de fases verkeerd zitten.

De meting zelf verloopt zeer eenvoudig: enkel de specifieke meetprobes aansluiten op de meetkabels en op de drie netfasen, vervolgens geeft de indicator aan of het draaiveld links- dan wel rechtsom is.

Aardweerstandtest

Voor een aardweerstandtest is een aanvullende meetpennenset vereist. Belangrijk:

• Optimale nauwkeurigheid wordt verkregen door de middelste pen op 62% van de afstand tot de verste pen te plaatsen. De pennen moeten zich op een rechte lijn bevinden. De draden moeten van elkaar worden gescheiden om onderlinge koppeling te voorkomen. 
• Koppel de te testen aardelektrode los van het elektrische systeem als u de test uitvoert. Meet een aardingsweerstand niet aan een spanningsvoerend systeem, sommige testers zijn hiervoor beveiligd en zullen bij het waarnemen van een minieme spanning (10V) al in veiligheid gaan.

 

Aandachtspunten en opties

Zoals steeds zijn er toestellen beschikbaar in zeer uiteenlopende prijsklassen. Is het sop de kolen waard? Dat hangt er vooral vanaf wat u verwacht van uw toestel. Wie het louter wil inzetten om zeker te zijn dat er bij de keuring geen lijken uit de kast vallen, kan al geholpen worden met een basistoestel.

Wie de tester enkel wil inzetten om zeker te zijn dat er bij de keuring geen lijken uit de kast vallen, kan al geholpen worden met een basistoestel

Aan de andere kant van het spectrum vinden we de toestellen met allerlei handige opties en meetmogelijkheden.

We vermelden ten eerste een pretestfunctie voor de isolatieweerstand, waarmee voor de meting kan nagegaan worden of er nog een toestel aangesloten is op de installatie. Als de tester detecteert dat er tijdens de test apparaten op het systeem worden aangesloten, wordt de isolatietest gestopt en wordt een zichtbare en hoorbare waarschuwing geactiveerd.

Er zijn ook toestellen die bepaalde vooraf ingestelde meetsequenties kunnen uitvoeren. Dat bespaart u de tijdrovende instellingen ter plaatse.

Verder zijn ook de communicatiemogelijkheden voor de meetresultaten zeer uitgebreid: via apps of software kan alles voorbereid, bekeken en geëvolueerd worden. Ook de cloud maakt zijn intrede in de meetwereld: via bluetooth of wifi kunnen de resultaten van een meting upgeload worden naar de cloud. Zo zijn ze altijd en overal bereikbaar voor wie de toegangsrechten bezit en omgekeerd: op kantoor kan iedereen meteen toegang krijgen tot de binnengelopen resultaten uit het veld.

Tot slot vermelden we ook nog de optionele testfunctie voor laadpalen, toch ook een markt met potentieel. In diezelfde sfeer vinden we de functie om PV-installaties te testen. Dit omvat niet alleen de opgelegde tests uit de norm EN62446, maar geeft u ook de nodige informatie over de I - U karakteristieken, een berekening van STC-waarden, vermogensmetingen op de omvormer aan zowel de DC-en AC zijde en het bepalen van de Pmpp. Dit laat toe om de prestaties van de installatie te vergelijken met wat in theorie de opbrengst zou moeten zijn.