Smeerolie gerelateerde problemen in de praktijk

Verhogen van levensduur lager

Wanneer trillinganalyses bij een lager aangeven dat het smeerschema niet meer voldoet, kan dit betekenen dat er een ophoping van verdikkingsmiddel in de behuizing is opgetreden. Als opnieuw smeren geen bijdrage levert aan het verlagen van het trillingsniveau, dan is het tijd om het oude smeermiddel volledig te verwijderen en nieuw smeermiddel toe te passen.

Let op de temperatuur van de olie

Het is belangrijk om in de gaten te houden hoe warm een olie eigenlijk wordt. Verhoogde temperaturen hebben namelijk een negatief effect op de kwaliteit van olie en hiermee op de machinebeschikbaarheid. Verhoogde temperaturen leiden onder meer tot een lagere viscositeit, een snellere veroudering, een hoger verbruik van additieven en een versnelling van corrosieprocessen en de vorming van sludge en varnish.

Installatie van beluchters

Bij de installatie van een reservoirbeluchter (3 - 10 µm) is het belangrijk een druksensor te plaatsen die een waarschuwing geeft wanneer het filter is vervuild. Plaats de sensor tevens op de onderhoudslijst voor regelmatige controle.

Verbeteren van het oliemonster

Een effectieve spoelprocedure is van belang om een oliemonster te kunnen nemen dat representatief is voor de olie in het hele systeem. Statistische analyses geven aan dat vijf tot zeven maal het totale volume spoelen voldoende is; voor de zekerheid is tien maal aan te bevelen.

Advies voor oliemonstername

Bij gebruikmaken van een vacuümpomp voor het nemen van een oliemonster, is het handig om de monsterslang te buigen of te knijpen voor afname bij het inlaatpunt. Dit voorkomt plotselinge bewegingen van lucht en olie in de slang en hiermee het onbedoeld toevoegen van vuildeeltjes aan het monster.

Advies voor hydraulische analyse

Wanneer veel calcium, magnesium, barium, zink en fosfor wordt gevonden in de monsters van hydraulische olie, dan is het aannemelijk dat de olie is vervuild met motorolie.

Advies voor lagersmering

Wanneer een correct gemonteerd lager opstart, zal bij aanvang de temperatuur iets stijgen omdat het smeermiddel zich door het lager en in de behuizing moet verspreiden. Hierna zal de temperatuur terugkeren naar een stabiele werktemperatuur. Wanneer de temperatuur niet daalt, is er teveel vet in het lager aanwezig of een probleem met de passing.

Filterwissels beïnvloeden deeltjestelling

Wanneer een piek te zien is in de grafiek van een deeltjesteller terwijl er geteld is in een stabiel systeem waarin geen olie is toegevoegd of vervangen, kan dit te maken hebben met een filterwisseling voorafgaand aan de piek. Vervang daarom filters pas op het moment wanneer deze vol zijn en beperk je niet tot een preventief vastgestelde datum alleen.

Verlaag de kans op monsternamefouten

Bij het installeren van monstername punten op apparatuur, is het handig deze punten te voorzien van identificatie tags. Deze tags voorkomen twijfel bij het vinden van de monstername punten en zorgen ervoor dat de monsters op de juiste plaats worden afgenomen. De tags ondersteunen tevens het correct plaatsen van het juiste label op het monstername flesje voordat deze naar het lab wordt verstuurd.

Oorzaken van alkaliniteit veranderingen

Veranderingen in het basegetal van een olie kan diverse oorzaken hebben. Bijvoorbeeld een hoog zwavelgehalte, oxidatie, oververhitting, verkeerde olie, slechte verbranding, brandstofverdunning, roetvervuiling en glycolverdunning.

Voorkom water in smeermiddelen

Buitensporige hoeveelheden water kunnen emulsies in lagerolie veroorzaken waarmee de smeereffectiviteit afneemt. Dit komt omdat zich neerslag vormt op de componentoppervlakken. Wanneer water en polaire chemicaliën worden gecombineerd, tast dit onder andere de demulsibiliteit (vermogen om water af te stoten), corrosiebescherming en de anti-slijtage eigenschappen aan. Vervuiling met water kan hiermee de levensduur van lagers tot 80% verkorten.

Deeltjes uit olie weren

Eén van de grootste boosdoeners van vuil in hydraulische en oliereservoirs is de beluchter. Veel systemen maken gebruik van een standaard filter waarin een medium van papier is toegepast met een filterefficiëntie van 40 µm. Hiermee hebben de kleinere deeltjes – en daarmee de meest vernietigende – de mogelijkheid om ongehinderd het systeem binnen te dringen. Het aanvullen van een standaard beluchter met een hoogefficiënt filter is derhalve een sterke aanbeveling.

Rekening houden met uiterste gebruiksdatum?

Ook oliën en vetten hebben een beperkte houdbaarheid die de gebruiker in de gaten moet houden. Zelfs de kwaliteit van smeermiddelen in ongeopende containers zal teruglopen. Dus ja: een regelmatige controle van de houdbaarheid voorkomt dat verouderde smeermiddelen een bedreiging worden voor de beschikbaarheid van een machine.

Automatische vetsmeersystemen

Wie gebruik maakt van automatische vetsmeersystemen, kan na een aantal maanden na ingebruikname een lijn trekken bij het niveau van het smeermiddel en de datum erbij schrijven. Door dit iedere week tijdens een inspectieronde te herhalen, zijn verstoppingen of storingen snel te detecteren.

Verzamel ondersteuning voor smeerprogramma

Om steun te krijgen van het management voor het opstellen en uitvoeren van een goed smeerprogramma, is het belangrijk om de mensen op de hoogte te stellen van de voordelen hiervan. Bijvoorbeeld hoe het bijdraagt aan een verhoogde beschikbaarheid van de apparatuur. Het informeren van mensen kan op vele manieren; onder meer via een nieuwsbrief, intranetsite, een periodieke e-mail of middels een berichtje op het bulletin board.

Opruimen van gemorste olie

Voor het verwijderen van gemorste olie is het beter om absorberende pads te gebruiken dan op klei gebaseerde droogproducten. De laatste bieden het risico van stof en vervuiling.

Juiste behandeling smeeroliecontainers

Voorzichtig en verstandig omgaan met smeeroliecontainers voorkomt dat de smeerolie vervuilt raakt. Mondstukken met een o-ring kunnen een eerste goede stap betekenen. Daarnaast is het aan te raden om het mondstuk na gebruik schoon te vegen. Een eenvoudige handeling die ellende voorkomt.

Het juiste smeermiddel voor compressoren

Welk smeermiddel de juiste is voor een specifieke compressor is vaak uitsluitend op basis van ervaring te bepalen. Daarbij is rekening te houden met het feit dat de goedkoopste olie – gezien vanuit ‘Total Costs of Ownership’ vaak niet de beste is. Het beschermen van assets is in die zin aanzienlijk meer waard dan te kiezen voor een inferieure kwaliteit smeerolie.

Stop met oververhitting van turbineolie

Wanneer een turbine is uitgevallen en de smeeroliepompen afgesloten, zorg er dan voor dat de tankverwarming wordt uitgeschakeld. De meeste verwarmingselementen en temperatuursensoren zijn op verschillende plaatsen te vinden waardoor de situatie kan leiden tot het overkoken van de olie in het gebied waar de olie niet stroomt maar wel een verwarmingselement actief is.

Preventief onderhoud: de procedures

Bij het schrijven van procedures in het kader van preventief onderhoud – waarbij gewerkt wordt met verschillende soorten vet én waar de onderhoudsmonteur ladders en trappen moet beklimmen – is het handig om een ‘stoppunt’ in de tekst te verwerken. Hier staat bijvoorbeeld: voordat u de ladder opgaat, zorg ervoor dat u de smeerpistolen A, C en D bij u heeft. Dit voorkomt dat er te veel materiaal of het verkeerde materiaal mee naar boven gaat.

Opslag oliedrums

Oliedrums zijn het beste ondersteboven op te slaan met de spangaten horizontaal op de 3- en 9 uur posities. Op deze manier kan de afdichting niet uitdrogen en vochtige lucht niet binnendringen.

Het inspecteren van lagersmeermiddelen

Wanneer een reservoir met lagersmeermiddel voorzien is van een kijkglas, zorg er dan voor dat er een lijn beschikbaar is die aangeeft welk niveau het smeermiddel moet hebben tijdens een lopend lager én een lijn die het niveau markeert bij een lager in stilstand.

Vervuiling in tandwielkasten verwijderen

Vóór de ingebruikname van een nieuwe of gereviseerde tandwielkast, is het van belang om mogelijke vervuiling eerst te verwijderen. Dit is mogelijk door de aftapplug te openen en schone olie door het systeem te pompen. Deze reinigingsstap draagt bij aan een hogere betrouwbaarheid en standtijd van kritische installaties.

Advies voor vetsmering

Wanneer binnen een bedrijf gebruik wordt gemaakt van verschillende soorten vet, dan bestaat de kans op kruisbesmetting. Om dit te voorkomen is te kiezen voor toepassing van verschillende fittings. Bijvoorbeeld een normale fitting voor een type2 vet en een button Zerk voor een hoge temperatuurvet.

Lange termijn opslag mogelijk?

Wanneer kwalitatief hoogwaardige smeermiddelen worden opgeslagen bij een gemiddelde temperatuur in een omgeving met een laag vochtigheidsgehalte, dan zal de tijd van opslag slechts een minimale invloed hebben op de kwaliteit van deze smeermiddelen.

Wisselen van vet

Bij het overstappen van de ene vetsoort naar de andere is het verstandig een dubbele controle (check - double check) uit te voeren om zeker te zijn dat de vetten compatibel zijn. De beste manier om dit te controleren is dit te vragen aan de leverancier of zelf een test te laten uitvoeren door een onafhankelijk laboratorium.

Afvoeren van smeermiddelen

Wanneer smeermiddelen worden vervangen, zal een hoeveelheid ‘oud’ smeermiddel overblijven. Door dit goed te verpakken en op zowel een veilige als milieuvriendelijke manier af te voeren, houdt de gebruiker rekening met zijn omgeving.

Maximaliseren interval oliewissel

In het algemeen is het niet aan te bevelen om smeermiddelen te wisselen op basis van tijdsintervallen. Beter is het om de conditie van de smeermiddelen in de gaten te houden en pas tot vervanging over te gaan wanneer deze conditie ontoelaatbaar dreigt te worden. Een tussenvorm is het vervangen van het smeermiddel op basis van het aantal draaiuren.

Het vullen van tandwielkasten

Te weinig olie in een tandwielkast kan overduidelijk leiden tot een gebrek aan smering. Een overschot aan olie kan echter net zoveel problemen opleveren. Zo bestaat de kans dat de olie oververhit raakt, dat schuim of luchtinvanging ontstaat en dat de vloeistof overstroomt. Hogere temperaturen en blootstelling aan lucht kunnen leiden tot oxidatie van de olie waardoor sludge, varnish en corrosieve bijproducten kunnen ontstaan.

Voorkom schade aan lagers door contaminatie van smeerolie

Oliecontaminatie veroorzaakt vaak schade aan precisielagers. Een vuildeeltje van 5 micron kan al de boosdoener zijn. Water is minstens net zo’n grote bedreiging voor de kwaliteit van smeerolie. Minder dan 1% water in een smeerolie kan de levensduur van een kogellager met 90% laten afnemen. Bij proactief onderhoud verdient het schoonhouden van de smeerolie en -vetten dan ook een hoge prioriteit. Door gebruik te maken van hygroscopische silicagel beluchtingsfilters is dit probleem bij de bron aan te pakken.

Lagerinstallatie

Om een maximale betrouwbaarheid te bereiken wanneer een nieuw lager wordt geïnstalleerd op een smeersysteem, is het aan te bevelen om na installatie olie in het lager te spuiten. Dit voorkomt een droge start en mogelijke beschadiging.

Gebruik van ‘antivastloopmiddel’

Wanneer een antivastloopmiddel wordt toegepast bij het opnieuw samenvoegen van oliegevulde lagerbehuizingen, wees dan voorzichtig met het gebruik ervan. Bij een overmaat kan het middel zich door de behuizing naar buiten werken en in de olie terechtkomen. Wanneer deze twee vloeistoffen elkaar niet verdragen, kan dit leiden tot een vroegtijdig lagerfalen.

Invloed van warmte op smeermiddelen

Smeermiddelen kunnen thermisch degraderen om diverse redenen. Een veel voorkomende oorzaak in hydraulische vloeistoffen en sommige smeermiddelen hangt samen met de aanwezigheid van luchtbelletjes. Deze belletjes kunnen razendsnel worden samengedrukt in de pomp of lagers waarbij lokaal zeer hoge temperaturen kunnen ontstaan. Thermische degradatie van smeermiddelen leidt tot de vorming van onder meer varnish, neerslag, veranderingen in de viscositeit en afbraak van de additieven.