Metaalsector ziet Arizona-akkoord met lede ogen aan

Vroeg beginnen, vroeg versleten — maar niet vroeger met pensioen?

De metaalsector telt een groot aandeel werknemers die vroeg in hun loopbaan gestart zijn, vaak in fysiek belastende jobs. Precies die groep wordt nu extra hard geraakt door het nieuwe pensioenbeleid, althans volgens de vakbonden. De hervorming voorziet dat pas na 42 jaar effectief werk — telkens minstens 234 dagen per jaar — vervroegd pensioen vanaf 60 jaar mogelijk is. Ziekte, tijdelijke werkloosheid of andere gelijkgestelde periodes tellen niet mee. Voor veel metaalbewerkers betekent dit dat ze — ondanks jarenlange inzet — toch moeten blijven doorwerken tot 62 of 63 jaar.

Pensioenmalus treft wie het al moeilijk heeft

Voor wie toch vroeger wil stoppen met werken, dreigt een financiële sanctie. De nieuwe pensioenmalus treft werknemers die niet aan de voorwaarden van 35 loopbaanjaren met minstens 156 effectieve werkdagen per jaar en een totaal van 7.020 dagen voldoen. Vakbonden wijzen erop dat net die groepen vaker kampen met langdurige afwezigheden om medische of economische redenen — structureel aanwezig in de metaalsector.

Ook werknemers die een landingsbaan opnamen (vanaf 55 of 60 jaar), verliezen gedeeltelijke pensioenrechten. Dat treft niet alleen de individuele arbeider, maar zet ook druk op afspraken in het sociaal overleg binnen bedrijven.

Flexibiliteit of verkapte dwang?

In verschillende metaalbedrijven bestaan al cao’s rond ploegenarbeid en 7/24-productie. Toch gaat de regering verder: werknemers zouden voortaan “vrijwillig” overuren kunnen kloppen in een zesdagenweek, zonder loontoeslag. Volgens de vakbonden is van vrijwilligheid weinig sprake wanneer de werkgever gezag uitoefent. Die maatregel kan volgens hen leiden tot sluipende normalisering van extra prestaties zonder evenwichtige vergoeding.

Koopkracht onder druk, sociale zekerheid verzwakt

De loonnormwet wordt niet hervormd, wat maakt dat er geen loonstijgingen bovenop de index mogelijk zijn tot eind 2026. Intussen wordt de automatische indexering behouden, maar tegelijk profiteren bedrijven van een bijkomende bijdragevermindering van 1,5 miljard euro. De vakbonden vrezen dat dit de financiering van de sociale zekerheid verder ondergraaft.

Sector komt op straat

Op 29 april plannen ABVV-Metaal, ACV-CSC METEA en MWB regionale acties tegen het regeerakkoord. De bonden eisen respect voor het loopbaanverloop van arbeiders en herwaardering van sectorale onderhandelingen. Hoewel sommige maatregelen een budgettaire logica volgen, wijzen ze op het gebrek aan sociaal maatwerk voor fysiek zwaardere beroepen — zoals die in de metaalindustrie.