IDENTIFICATIE CRUCIAAL BIJ VERVANGING START-STOPACCU

Start-stopsystemen voor aftermarket

Om emissies nog meer terug te dringen, rusten autofabrikanten hun wagens uit met start-stopsystemen. In het reële stadsverkeer kan deze besparing oplopen tot 15%. Waar dat in eerste instantie voorbehouden bleef voor de duurdere modellen, is de technologie vandaag gemeengoed geworden. Meer dan de helft van de wagens die in Europa uit de toonzaal rijdt, heeft een start-stopsysteem aan boord. Dat heeft alles te maken met een tweede (goedkopere) batterijtechnologie, en met de steeds strengere eisen rond CO2-uitstoot. Auto's kunnen nu zowel met AGM- als met EFB-batterijen zijn uitgerust, en dat heeft gevolgen voor de werkplaats.

START-STOPSYSTEMEN

Start-stopsystemen zijn voor de meeste fabrikanten een antwoord op de strengere normen rond CO2-uitstoot. De technologie is niet nieuw: er wordt al mee geëxperimenteerd sinds de jaren 1980, maar de echte boom kwam er pas in de jaren 2000. Sindsdien worden ze volop ingezet in nieuwe wagens. Intussen zitten de constructeurs al aan de vierde generatie van deze moderne technologie, en maken ze ook een integraal deel uit van de aftermarket. Het hart van het systeem is de accu. Voor start-stopsystemen opteren autofabrikanten meestal voor twee types batterijen. Enerzijds de AGM-batterijen (Absorbent Glass Mat), anderzijds de EFB-batterijen (Enhanced Flooded Batteries). Ze beroepen zich op een andere opbouw en werking, waardoor men ook in de werkplaats goed het verschil moet weten voor men de vervanging of herstelling kan aanvatten.

AGM-BATTERIJEN

Werkingsprincipe

Absorbent Glass Ma technologie maakt gebruik van specifiek ontwikkelde microglasvezelmatten met een hoge capillariteit. Deze liggen ingeklemd tussen de loodplaten van een batterij, en absorberen het accuzuur en dus de elektrolyt volledig. Dat maakt dat ze beter onder hogere druk kunnen presteren dan klassieke batterijen. De hoge contactdruk minimaliseert het verlies aan actief materiaal bij een uiterst lage inwendige weerstand. Hierdoor genieten ze ook van een lange levensduur. Dankzij de snelle reactie tussen het zuur en het plaatmateriaal kunnen bij zwaardere belastingen grotere hoeveelheden energie passeren. Deze speciale microglasvezelmatten vangen de zuurstof die tijdens het laden kan vrijkomen van de positieve plaat op, net als het waterstof dat de negatieve plaat afgeeft, en zetten dit om in water. Omdat er zo vrijwel geen water verloren gaat in het zuur, mogen ze zich volledig onderhoudsvrij noemen. Een luchtventiel bovenaan zorgt dat de positieve interne druk behouden kan blijven, zodat de cel niet opdroogt. Daarenboven zal het ventiel zorgen voor een veilige ontgassing in het geval van overladen. Een kritiek element in AGM-batterijen is de kwaliteit van de microglasvezelmatten. Ze moeten beschikken over een uitstekende efficiëntie door een betere absorptie van het zuur. Dit zal er ook voor zorgen dat de wagen vlot een koude start kan nemen.

Eigenschappen

Door hun opbouw genieten AGM-batterijen van een langere levensduur en een tot viermaal grotere cyclusbestendigheid in vergelijking met conventionele startbatterijen. Ze zullen te allen tijde een constante kracht genereren, zowel bij korte ritten als bij stop-and-go- verkeer of in het geval van een hoog stroomverbruik in een stilstaande wagen. Voorts kennen ze een uitstekende stroomopname en startkracht bij een groot aantal elektrische verbruikers, en zijn ze, zoals hierboven aangegeven, volledig onderhoudsvrij en lekbestendig. Belangrijk element is dat een AGM-batterij kan worden gecombineerd met de terugwinning van remenergie, wat vaak wordt toegepast in elektrische wagens. Ze zijn met andere woorden ontworpen om voldoende energie in huis te hebben voor veelvuldig starten en stoppen, en ze voorzien de elektronische verbruikers tijdens de stopfase op een betrouwbare manier van stroom. AGM-batterijen zijn ideaal voor krachtige wagens, SUV's, bestelwagens, wagens uitgerust met remenergieterugwinning en voertuigen met veel stroomverbruikers aan boord.

EFB-BATTERIJEN

Werkingsprincipe

EFB staat voor Enhanced Flooded Batteries, met andere woorden de geavanceerde versie van de conventionele startaccu's. Het principe is grotendeels vergelijkbaar met de gekende startbatterijen. Bij deze EFB-batterijen is de positieve plaat echter gecoat met een zogeheten polyesterscrim, een versterkende structuur, die het actieve materiaal beter in het rooster vasthoudt. De negatieve plaat is dan weer voorzien van bepaalde koolstofadditieven. Een ionendoorlaatbare platengroepseparator verhindert het contact tussen de positieve en negatieve platen en zorgt zo voor een langere levensduur en grotere startkracht. Dit zorgt ervoor dat de cyclusbestendigheid hoger ligt dan bij conventionele accu's. Ook bij sterke trillingen zal hij normaal blijven functioneren.

Eigenschappen

Batterijen die gebruikmaken van de EFB-technologie genieten ook van een lange levensduur en een twee- tot driemaal grotere cyclusbestendigheid ten opzichte van conventionele startbatterijen. Ze staat voor een betrouwbare start, ook bij extreme temperaturen en een groot aantal elektrische verbruikers. Voorts geniet ze van een uitstekende stroomopname en een uitstekende bestendigheid tegen het veelvuldig gebruik van de auto voor korte ritten. EFB is de batterij bij uitstek voor een entry-level start-stopsysteem. Het wordt specifiek gepositioneerd tussen de conventionele batterijen en de AGM-batterijen. Zo zal het bij benadering ongeveer 85.000 motorstarts kunnen voorzien ten opzichte van 30.000 starts voor de conventionele techniek. Regeneratieve mogelijkheden kent ze echter niet; ook zogenaamde passieve boosten bij het optrekken zijn niet mogelijk. EFB-batterijen zijn ideaal voor kleine tot middelgrote voertuigen met een start-stopsysteem of een andere brandstofbesparende technologie.

UITDAGINGEN IN DE WERKPLAATS

De procedure voor het vervangen van een start-stopbatterij vertoont echter wezenlijke verschillen met conventionele batterijen. Er komt immers heel wat elektronica bij kijken om de auto op het juiste moment te laten stoppen en snel weer te laten vertrekken. De batterij wordt daarom gekoppeld via een batterijmanagementsysteem of via een intelligente batterijsensor op de minpool aan de elektronica in de wagen. Het is cruciaal om de batterij te vervangen door een gelijkaardige batterij. Conventionele batterijen zullen niet functioneren in een start-stopsysteem, maar door hun verschillende opbouw maakt het ook uit of je er opnieuw een EFB- of AGM-batterij in plaatst. Sommige systemen zullen mogelijks niet functioneren, of de nieuwe batterij kan binnen de kortste keren defect geraken. In het ergste geval zal de wagen zelfs helemaal niet meer starten. Dat is niet de enige uitdaging echter. Er bestaan in EFB- en AGM-batterijen ook verschillende uitvoeringen naargelang van de capaciteit. Deze moet dus ook juist zitten. Voorts kan de plaats van montage in een specifiek automodel nog variëren naargelang van de uitvoering van de autoconstructeur zelf. Daardoor kun je kostbare tijd verliezen met het zoeken naar de batterij.

DIAGNOSETOOL ONONTBEERLIJK

Om ervoor te zorgen dat de batterij snel en juist geïdentificeerd kan worden, kan men het best een diagnosetool aansluiten op de EOBD-stekker. Er bestaan specifieke oplossingen voor start-stopbatterijen die ook niet de volledige zestien pinnen nodig hebben maar enkel de relevante. Zodra het toestel aangesloten is kan het voertuig automatisch worden gedetecteerd, en kan de diagnosetool de gebruiker vertellen waar hij de stroomklem moet aansluiten. Meestal volgt er dan een startpoging, waarbij het toestel de inwendige weerstand en alle gerelateerde foutcodes kan uitmeten. Vervolgens moet men gewoon het reparatieadvies opvolgen. Met bepaalde toestellen kan men de gegevens van de nieuwe batterij inscannen, zodat men bij een volgende diagnose onmiddellijk over alle relevante data beschikt. De rapportage wordt via wifi eveneens netjes naar de pc gezonden, zodat de klant steeds geïnformeerd kan worden over wat er precies aan de hand was en wat er gedaan werd om het probleem te verhelpen.