WATER ONTHARDEN VOOR LANGER WERKENDE MACHINES

Bovendien bespaart u op energie en extra producten

Leidingwater ontharden levert u als bakker veel voordelen op. U vermijdt zo bijvoorbeeld kalkaanslag in machines die warm water gebruiken. Daardoor blijven die langer werken en optimaal renderen, waardoor u ook op uw energiefactuur bespaart. Bovendien moet u dan minder detergent inzetten en geen antikalkproducten meer kopen. Bevat uw water te veel chloor, dan laat u het best ook een actievekoolfilter plaatsen, die onder meer chloor elimineert.

Waterontharder

Vooraleer u kraantjeswater voor uw activiteit inzet, is het belangrijk dat het water wordt onthard/verzacht met een waterontharder. Dit houdt in dat de calcium- en magnesiumionen uit het water worden gehaald.

Hoe werkt een waterontharder precies?

Een waterontharder verzacht het water meestal via ionenuitwisseling. Daarbij vangen kunstharsbolletjes, in de harsfles van de machine, de calcium- en magnesiumionen uit het water op, waarna ze die vervangen door natriumionen. Dit is de meest gebruikte technologie, die ook het efficiëntst en voordeligst is op lange termijn. Na een tijdje kan het hars echter niet meer ontharden, omdat het verzadigd is. De ontharder reinigt de bolletjes dan met een zoutoplossing (vaak natriumchloride). Dit proces heet in vaktermen regeneratie. Nadien nemen de harsbolletjes weer calciumionen op, waardoor ze opnieuw water kunnen ontharden.

Waarom ontharden?

Betere bescherming van uw machines en portefeuille

Een ontharder verbetert het kalkgehalte in het water. Kalk is een natuurlijk product, maar leidt, vooral bij opwarming, tot aanslag op machines die met warm water werken, zoals uw vaatwasser. Onthardt u het water, dan blijven deze toestellen langer werken en optimaal renderen, zonder stijgende energiekosten. Waarom precies? Verhit hard water zet kalk af op het verwarmingselement van uw vaatwasser. Dat laagje isoleert, waardoor de warmte daar wordt vastgehouden. Zo verliest het apparaat rendement, tot -10% bij 1 mm calcium. Het toestel verbruikt dan dus meer energie. Bovendien dreigt het element oververhit te raken. Hetzelfde negatieve effect kan kalk hebben in een boiler. Meer industriële bakkerijen werken ook vaak met stoom. Die moet uiteraard kwaliteitsvol zijn. Vandaar dat ook de kwaliteit van het water dat aan de stoomketel wordt gevoed, van groot belang is. Een stoomketel vergt zuiver water, het moet dus volledig onthard zijn.

Betere bescherming van uw leidingen

Tegelijk kan kalk verstopte leidingen, kranen en verharde en dus lekkende dichtingen tot gevolg hebben. Vooral poreuze, ongelijke kalkafzetting vergroot de kans op corrosie in leidingen.

Minder detergent nodig

Een teveel aan kalk in het water neutraliseert ook bepaalde stoffen. Een klassiek voorbeeld is zeep. Dat product schuimt veel beter in ontkalkt water, wat je trouwens ook op elk wasproduct leest. Onthard water verwijdert even goed of beter vlekken uit wasgoed, met 50% minder detergent dan aanbevolen en bij een lagere temperatuur en dus minder energieverbruik. Dat toonde de onafhankelijke Amerikaanse Battelle Study uit 2009 aan. Ook de vaatwasser vergt minder detergent met zacht water. De onderzoekers stelden besparingen tot 70% vast. Bovendien drukt u verder de kosten, omdat u geen antikalkproducten meer nodig hebt. Algemeen moet u ook minder poetsen, wanneer u zacht water gebruikt.

Wat bij natriumbeperkte bereidingen?

Wanneer u zeer hard water onthardt, voegt de ontharder navenant veel natrium aan het water toe. Is dit water voor een natrium­beperkte bereiding bedoeld, dan kan de waterontharder de regeneratie eventueel niet met natriumchloride, maar wel met kaliumchloride uitvoeren. Daarbij wordt geen natrium, maar wel kalium aan het water afgegeven, in ruil voor het calcium en magnesium.

Ook actievekoolfitler

Wanneer het water te veel chloor bevat, kan dit de ideale gisting van uw deeg belemmeren. Daarom kiezen meerdere bakkers voor een waterontharder met een bijkomende filter met actieve kool. Die elimineert dan sediment, chloor en zware metalen in het water. Ofwel is de actievekoolfilter geïntegreerd in de ontharder, ofwel wordt hij apart geplaatst.

Hoeveel kalk bevat uw water?

De hoeveelheid kalk in kraantjeswater verschilt van gemeente tot gemeente. De ene bakker zal er dus meer last van hebben dan de andere. U kunt het kalkgehalte makkelijk zelf nagaan met een testkit, waarbij u reactorvloeistof in een staal leidingwater doet. Wilt u de precieze samenstelling van het water weten, laat het dan analyseren door een labo of mogelijk uw leverancier van waterontharders.

In de praktrijk

Welk toestel kiezen?

Cruciaal is dat de waterontharder qua dimensies en regeling precies afgestemd is op het waterverbruik, de inkomende hardheid, de vereiste resterende hardheid, het piekdebiet, de aanwezige toestellen … Vooral de harsfles moet daarbij precies op maat van uw noden en het water zijn. Verkeerd gedimensioneerde toestellen vallen op langere termijn veel duurder uit, aldus een leverancier. Ze zijn dan immers minder efficiënt (bv. te hoog zoutverbruik), doordat ze te groot of te klein zijn in functie van het waterverbruik. Vandaar dat u zich het best laat bijstaan door een professional. Deze fabrikant maakt altijd eerst een kleine studie van de situatie en komt ter plaatse voor een offerte op maat. Uw leverancier zal de installatie ook precies afstellen in functie van het inkomende water.

Waar geplaatst?

Een waterontharder wordt meestal geïnstalleerd daar waar het water binnenkomt, dus net na de waterteller. Belangrijk is dat de plaatsing gebeurt door een erkende installateur van de Belgische waterbehandelingsfederatie Aqua Belgica.

Kostprijs

De prijs hangt zowel af van het toestel zelf als de installatie. Elementen die meespelen zijn onder meer de dimensionering van het toestel, het aantal leidingen in het gebouw …Gemiddeld genomen kost een waterontharder bij de ene fabrikant 1.500 tot 3.500 euro, de plaatsing inbegrepen, naargelang het waterverbruik van uw bakkerij. Dan komt u volgens hem al een heel eind op weg. Bij een andere leverancier kost een waterontharder met actievekoolfilter bijvoorbeeld 1.880 euro, inclusief de plaatsing. Vraag zeker ook na of u verplicht bent om de zoutoplossing af te nemen bij de leverancier van de waterontharder, als deel van het onderhoudscontract, en hoeveel dit dan kost.

Onderhoud

Net als de installatie gebeurt ook het onderhoud het best door een technicus. Hij zal dan de werking van het toestel controleren en het hars desinfecteren. Het onderhoud vindt het best één à twee keer per jaar plaats.

Waarom voor een onderhoud kiezen?

Het voorkomt problemen of breuken, aldus een leverancier, waardoor u herstellingen vermijdt en dus op langere termijn kosten bespaart. En doet er zich toch een probleem voor, dan bent u gedekt door de verlengde waarborg. Tegelijk is een regelmatig onderhouden toestel beter afgesteld op de kwaliteit van het inkomende water op dat moment. Die kan soms (licht) wijzigen. Zo presteert de installatie beter, tegen een geoptimaliseerde verbruikskost.

Verschillende formules

Het onderhoud kan zowel zonder als met een contract. In dat laatste geval komt de technicus zeker genoeg langs, zonder dat u hiervoor telkens zelf actie moet ondernemen. Verder hebt u de keuze tussen standaard- en all-informules, en mogelijk ook tussen contracten met en zonder levering van zout­oplossing.

Toebehoren

De werking van het toestel of de toestand van het water kunnen met behulp van een aantal toebehoren of extra filters nog verder geoptimaliseerd worden.

Enkele voorbeelden:

• sedimentenfilter: een sedimentenfilter haalt eventuele onzuiverheden uit het water en wordt doorgaans aan het point of entry (POE), net voor de ontharder, beschermt die ook de rest van de binneninstallatie, alsook de daarop aangesloten toestellen, tegen onzuiverheden;
• actieve koolfilter: een actieve koolfilter haalt onaangename geuren en smaken uit het water. Hij kan zowel voor drinkwater als voor de filtering van regenwater toegepast worden en wordt ofwel aan het POE, ofwel aan het point of use (POU), doorgaans de keukenkraan, tussengevoegd;
• omgekeerde osmose: het uiterst fijne osmosemembraan filter de meeste moleculen en mineralen, waaronder ook zout, uit het water. Omgekeerde osmose-installaties zijn echter duur, waardoor ze eerder in een professionele context worden toegepast. Dergelijke toestellen worden quasi altijd aan het POU geplaatst;
• zoutalarm: een zoutalarm geeft melding wanneer de zoutvoorraad in het toestel ontoereikend is. In recente toestellen is het soms geïntegreerd eventueel zelfs aan een smartphone- of internetapp gekoppeld; voor oudere toestellen zijn aparte apparaatjes beschikbaar (maar weinig populair).

 

 

Is onthard water wel veilig?

Onthard water versus zacht water

Vooreerst moet er voortdurend een onderscheid gemaakt worden tussen natuurlijk zacht water en zacht, hard en onthard leidingwater. De drie laatste voldoen alleen aan de drinkwaternorm en vormen dus geen enkel gevaar voor de gebruiker. Het natuurlijk zacht water, daarentegen, kan wel risico’s inhouden. Dat is echter niet het gevolg van zijn zachte karakter, maar eerder van parameters zoals zuurtegraad.

Gezondheid

Er zijn twee aspecten die al eens vragen doen rijzen over de gezondheid van onthard water: het verwijderen van calcium enerzijds en het toevoegen van natrium anderzijds. Geen van beiden heeft echter een nadelig effect. Ten eerste wordt calcium amper via drinkwater opgenomen; ten tweede zijn de hoeveelheden natrium die tijdens de ionenuitwisseling aan het water toegevoegd worden, erg beperkt. Enkel voor mensen die een zoutloos dieet volgen, zullen bijkomende maatregelen (zoals omgekeerde osmose) nodig zijn.

 Corrosie

Het is niet ongewoon dat er een zekere resthardheid gevraagd wordt om corrosie te voorkomen. De veronderstelling is dat een dun kalklaagje aan de binnenkant van leidingen het koper tegen corrosie beschermt en dat volledig onthard water corrosief zou zijn. Geen van deze veronderstellingen kan echter met wetenschappelijk bewijs gestaafd worden.