FREELANCERS IN UW BOUWBEDRIJF

6 CONSTRUCTIEVE TIPS

De economie groeit volop en het wordt steeds moeilijker om geschikt personeel te vinden, ook in de bouwsector. Op de lijst van knelpuntberoepen van de VDAB staat een stevig register van bouwarbeiders en bouwtechnici: metselaar, dakdekker, vloerder, elektricien enz. Voor uw werven moet u natuurlijk deadlines nakomen, soms met boeteclausules. Hoe kan u dan een personeelstekort oplossen en waarop moet u dan letten?

#1 Een freelancer inhuren is snel en eenvoudig

Een oplossing kan zijn om een freelancer in te huren. De term freelancer staat nergens in de wet, maar wordt vaak gebruikt voor individuen die tijdelijke opdrachten uitvoeren voor bedrijven, op zelfstandige basis en meestal zonder personeel. De grote voordelen van een freelancer zijn dat u ze snel en zonder veel administratief werk kan inzetten, bijvoorbeeld op piekmomenten of wanneer u tijdelijk nood heeft aan een specialist.

#2 Zet alle afspraken op papier

Freelancers zijn geen werknemers, maar zelfstandigen. Dat betekent onder meer dat u geen sociale lasten moet betalen, want de freelancer is hier zelf voor verantwoordelijk. Ook moeten beide partijen geen rekening houden met de opzegtermijnen van werknemers: ze komen zelf onderling de opzegmogelijkheden overeen. U giet die opzegmogelijkheden, samen met alle andere afspraken, het best vooraf in een freelancecontract. Mondelinge beloftes zijn immers lastig te bewijzen, mocht er achteraf een conflict ontstaan. De juridische kosten lopen immers vaak hoger op dan de prijs van een goed contract.

#3 Een contract is geen garantie op ‘echte’ zelfstandigheid

Opgelet, het is niet omdat beide partijen in grote letters Freelanceovereenkomst op het contract zetten, dat de wetgever dit zomaar aanvaardt. De wil van de partijen is inderdaad belangrijk, maar er bestaat ook zoiets als de wet op de arbeidsrelaties. Die wet bepaalt wanneer een freelancer een ‘echte zelfstandige’ of een ‘schijnzelfstandige’ is.
Een van de belangrijkste criteria waar een ‘echte zelfstandige’ aan moet voldoen, is dat de freelancer voldoende vrijheid heeft om zelf zijn werktijden en werkmethoden te plannen en te bepalen. Niet alleen op papier, maar ook in realiteit. En voor risicosectoren (ja, de bouwsector is er zo een) komen daar nog 9 specifieke vragen bovenop, bijvoorbeeld:

• Ontvangt de freelancer maandelijks een vaste vergoeding, ongeacht zijn gepresteerde uren?
• Mag de freelancer geen taken uitbesteden aan eigen personeel?
• Werkt de freelancer quasi uitsluitend voor één opdrachtgever?
• Werkt hij of zij vooral met materiaal van de opdrachtgever?

Is het antwoord op de 9 vragen minstens 5 keer “ja”, dan vermoedt de wet dat de freelancer eigenlijk onder gezag staat en een werknemer is. Dat kan zware gevolgen hebben voor u als opdrachtgever: achterstallige sociale en fiscale bijdragen, interesten, toepassing van het minimumloon en de regels i.v.m. arbeidstijden … Vooraf goed bepalen is de boodschap.

#4 Uw verplichtingen als opdrachtgever

Bent u actief als aannemer op een werf van meer dan 500.000 euro? Dan moet u van alle personen op die werf de aanwezigheid registreren, ook van de freelancers met wie u werkt. Op elke werf, ongeacht de grootte, moeten u en de freelancer alle veiligheidsvoorschriften naleven (helm, veiligheidsschoenen …).

#5 Wat bij een ongeval op de werf?

Als opdrachtgever moet u geen arbeidsongevallenverzekering afsluiten voor de zelfstandigen met wie u samenwerkt. Bij een ongeval op de werf kan de freelancer dus niet aankloppen bij de arbeidsongevallenverzekeraar van de opdrachtgever. Wel kan hij bij zijn eigen ziekenfonds een uitkering krijgen, maar periodes van arbeidsongeschiktheid van minder dan acht dagen worden niet vergoed. Bovendien liggen die uitkeringen slechts tussen de € 36,47 en € 60,26 per dag. Voor veel freelancers is dat onvoldoende als inkomenszekerheid en daarom sluiten zij extra verzekeringen af.

#6 Tot slot

In plaats van een freelancer kan men ook een beroep doen op een uitzendkracht. Dit moet wel via een uitzendbureau dat erkend is om in de bouwsector mensen uit te zenden. Daarnaast wordt er momenteel ook heel veel ingezet op het bouwonderwijs, zoals via duaal leren in Vlaanderen of via het kaderakkoord 'go4brussels' tussen de Brusselse regering en de bouwsector.

ALLE TIPS OP EEN RIJ:
• Freelancers inhuren kan een goede oplossing zijn, vooral op korte termijn en bij nood aan specialisten.
• Denk na over alle afspraken en zet die vooraf op papier.
• Informeer u goed over de risico’s van schijnzelfstandigheid.
• Let op andere verplichtingen: aanwezigheidsregistratie, veiligheid, inhoudingsplicht.
• Freelancers kunnen hun kwetsbare statuut compenseren via extra verzekeringen.

In samenwerking met Sociaal Secretariaat Securex – Legal – 2016