Stikstoftoepassingen in de procesindustrie

 

In de procesindustrie wordt stikstof voor uiteenlopende doeleinden ingezet, zowel in gasvorm als in vloeibare vorm.

Stikstofgas

• Blanketen: hierbij wordt vochtige lucht in de vrije ruimte vervangen door hoogzuiver, droog stikstof, ter bescherming tegen oxidatie. Bij volumeveranderingen wordt de stikstofhoeveelheid automatisch gecompenseerd.
• Bluswerkzaamheden: een argon-stikstofmengsel zorgt ervoor dat de zuurstof wordt verdreven, waardoor het vuur dooft.
• Brandpreventie: door compressorsystemen, pijpleidingen en reactoren te spoelen met stikstofgas (inertiseren), kunnen explosies en/of branden worden voorkomen.
• Corrosiepreventie: stikstofgas verdringt de omgevingslucht, met als gevolg dat de daarin afwezige O₂-, H₂O- en/of CO₂-moleculen het materiaal niet (langer) kunnen aantasten.
• Drogen: onder meer van procesapparatuur, leidingsystemen, warmtewisselaars, reactoren en moleculaire zeefbedden.
• Hulp-/beschermgas bij de kunststofproductie: door oxidatie van de kunststof te voorkomen, komt deze perfect schoon uit de matrijs. Ook wordt vaak gelijktijdig met de kunststof stikstofgas in de mal geïnjecteerd. Door de ontstane luchtkanalen is er minder kunststof nodig, zonder dat dit ten koste gaat van sterkte.
• Tankafdekking: stikstofgas met een zuiverheid variërend van 95 tot 99,9% wordt boven het vloeistofniveau gepompt, zowel om contact tussen verschillende reactieve stoffen en zuurstof als de opbouw van vluchtige dampen te voorkomen.

Vloeibare stikstof

• Cryotemperen: het veranderen van de moleculestructuur van een materiaal ter verbetering van eigenschappen als hardheid en slijtvastheid.
• Koelen: van onder meer katalytische reactoren en cryogene apparatuur, maar bijvoorbeeld ook van beton.
• Koudkrimpen: het met extreme kou krimpen van bijvoorbeeld assen, kogellagers, bussen en/of bouten, zodat deze zonder verdere structuurverandering gemakkelijk(er) in machines kunnen worden gemonteerd. Bij de normale temperaturen zetten de onderdelen weer uit en ontstaat er een zeer sterke verbinding.
• Koudscheiden: hierbij wordt stikstof ingezet om temperatuurverschillen tussen materialen te creëren, waardoor deze van elkaar kunnen worden gescheiden. Zo breekt bij kabels ondergedompeld in vloeibare stikstof het plastic als eerste en komt het onderliggende metaal vrij te liggen.