“SOCIALE ONDERNEMINGEN ZIJN VOORDE REGULIERE MARKT EEN MEERWAARDE"

SOCIALE ONDERNEMING LEVANTO HEEFT EIGEN BOUWBEDRIJF

Nieuw, en toch oud. Dat is de afdeling bouw en renovatie van Levanto. Oud, omdat de bouwtak van de sociale onderneming Levanto zich al twintig jaar lang inzet voor de opleiding van langdurig werkzoekenden in Antwerpen tot volwaardige bouwvakkers. Nieuw, omdat de bouwactiviteiten van de sociale onderneming pas sinds drie jaar worden ondergebracht in een aparte cvba. Naast het heden en het verleden van de afdeling is bedrijfsleider Dirk Lauwers in ieder geval ook overtuigd van de toekomst: “Met twintig jaar technische ervaring zijn we zeker in staat om ook als cvba onze plaats op de markt te veroveren."

VAN SOCIALE ORGANISATIE TOT ZELFSTANDIG BOUWBEDRIJF

De bouwafdeling van Levanto is vandaag een regulier, maar bescheiden aannemingsbedrijf met zeven vaste werknemers, een erkenning in klasse 2 en een portfolio van overwegend particuliere projecten in de Antwerpse binnenstad.

Drie jaar geleden was dat anders. “In het verleden waren we vooral gekend als opleidingscentrum", zegt Dirk Lauwers. “Via samenwerkingen met de VDAB en als werkervaringsaanbieder zorgden we voor heel wat doorstroom van arbeiders naar de bouwsector."

Gebrek aan overheidssteun

Na het afnemen van overheidssubsidies trok Levanto echter resoluut de kaart van het ondernemen.

“De subsidies voor het opleiden van bouwvakkers zijn de voorbije jaren tot een minimum gereduceerd", bevestigt Lauwers. “Heel wat initiatieven zoals het Bouwbad, de opleiding bezetter en de Werkervaring Bouw zijn stopgezet."

“Natuurlijk zijn we daarin teleurgesteld," vervolgt de bedrijfsleider, “maar tegelijk is het een realiteit waarmee we allemaal moeten omgaan. De sociale economie kan niet langer van subsidies leven; we moeten zo veel mogelijk zelfbedruipend worden. Daarom riepen wij ook al heel snel ons zelfstandige bouwbedrijf in het leven. Die cvba zorgt nu voor inkomsten en helpt zo het gebrek aan subsidies te compenseren. Bovendien behouden we de expertise die we in al die jaren hebben opgebouwd."

Symbiose

Ondanks het statuut van zelfstandige bouwonderneming blijft de cvba nauw verbonden aan de overkoepelende vzw Levanto. “In tegenstelling tot andere bouwbedrijven hebben wij geen eigenaars of aandeelhouders", legt Lauwers uit. “In de plaats vloeien onze winsten terug naar Levanto en worden ze daar in de algemene werking geïnvesteerd. Ondertussen kunnen wij gebruikmaken van andere expertises binnen de onderneming, zoals arbeidsbegeleiding, boekhouding, marketing … Dat zorgt ervoor dat wij ons volop op onze taak als aannemer kunnen richten."

Net als alle andere?

Toch benadrukt Lauwers dat de cvba vandaag in geen enkel opzicht meer van andere bouwbedrijven verschilt. “We moeten aan exact dezelfde criteria voldoen. Onze prijszetting en kwaliteit zijn marktconform, we leveren ons werk op tijd af en we zorgen dat we ook zonder één cent subsidie rendabel zijn. Dat is niet anders dan bij andere bouwbedrijven."

SOCIALE MISSIE

Of toch? Want er is wel degelijk een verschil. 

“De sociale missie van Levanto blijft een leidraad in de cvba", legt Lauwers uit. “Dat betekent dat we er nog steeds alles aan doen om mensen de juiste kansen te bieden. We weten allemaal dat wie een aantal jaar van de arbeidsmarkt verdwenen is, zelden nog een nieuwe kans krijgt. Wij werken daarom heel bewust met mensen uit dergelijke kansengroepen. Wie over de juiste documenten, toestemmingen en ervaring beschikt, kan in principe bij ons aan de slag."

“Er is voldoende motivatie"

Daarmee biedt het bedrijf volgens Lauwers een belangrijk antwoord op een aantal centrale problematieken in de bouw.

“Er wordt wel eens geklaagd over een gebrek aan motivatie," zegt hij, “maar dat is niet onze ervaring. De motivatie zit goed. Veel meer bemerken we een enorm gevoel van ontgoocheling in het gebrek aan kansen. De hele kwestie van sociale dumping doet daar natuurlijk geen goed aan. Er worden massaal mensen uit lagelonenlanden aan het werk gezet, terwijl er hier nog zoveel mensen zijn die die kansen vragen én ze op een legale manier zoeken. Met onze aanpak maken we daarin het verschil."

Doorstroom Naar grotere bedrijven

Het is evenwel niet de bedoeling dat arbeiders levenslang bij Levanto aan het werk blijven. “Mensen krijgen bij ons weliswaar een vast contract, maar uiteindelijk is het de bedoeling dat zij verder hun weg zoeken in het reguliere circuit", aldus Lauwers.

“Uiteraard kan dat niet aan dezelfde frequentie als binnen de Werkervaring Bouw, toen we jaarlijks zo'n 24 arbeiders afleverden - als bedrijf hebben we zelf ook een zekere stabiliteit nodig - maar we sporen onze mensen wel aan om de stap naar de arbeidsmarkt opnieuw te zetten. Zo creëren we zelf ook ruimte om nieuwe mensen een kans te geven."

KWALITEIT WAARBORGEN

Natuurlijk wordt er van de arbeiders ook wel wat verwacht. “We kunnen mensen niet meer van nul opleiden", zegt Lauwers. “Ze komen meteen op de werf terecht, dus enige ervaring in de bouwsector is vereist. Er mag ruimte zijn voor groei, maar die mag niet ten koste gaan van de kwaliteit van het werk en de rentabiliteit van het bedrijf."

Expertise benutten

“De werfleider en ploegbazen spelen in dat opzicht een belangrijke rol. Enerzijds waken zij over de kwaliteit en zorgen ze dat constructies gebouwd worden zoals de architecten ze voorschrijven, anderzijds staan ze ervoor garant dat arbeiders voldoende bijleren. In die functies kiezen we daarom heel bewust voor mensen met aantoonbare ervaring en expertise."

“We houden die expertise overigens zo veel mogelijk in huis", voegt Lauwers toe. “Dat is een van de redenen waarom we de cvba een kleine drie jaar geleden oprichtten, en het was tevens de aanleiding voor de samenstelling van een gespecialiseerd team bezetters, dat gegroeid is uit de voormalige opleiding."

Levenslang leren

Reguliere opleidingen zijn echter niet volledig van het toneel verdwenen. “We blijven mee met de nieuwste materialen, technieken en eisen", weet Lauwers. “Daarom voorzien we jaarlijks voor elke medewerker, ongeacht zijn of haar niveau, een vast opleidingsbudget. Dat wordt heel bewust begroot en het is het enige budget dat we aan het einde van het jaar ook effectief opgemaakt willen hebben. Als dat overblijft, hebben we niet voldoende in onze mensen geïnvesteerd."

REALISTISCHE TEWERKSTELLING

Dat Levanto een uitgesproken sociale missie heeft, betekent echter niet dat het personeel er betutteld wordt. “De sociale sector heeft de reputatie om erg beschermend te zijn," zegt Lauwers, “maar als we onze mensen willen doen doorstromen naar het reguliere circuit, dan moeten ze ook werken zoals het daar gebeurt.

Dat betekent dat ze zelf met de bestelwagen rondrijden, dat ze tijdig op de werf staan en dat het vooruit moet gaan. Wij doen wel aan monitoring, maar uiteindelijk moeten de mensen zelf leren welke competenties en kwaliteiten er in een bouwbedrijf van hen verwacht worden. Wij bieden kansen; zij moeten ze grijpen.

Loopt dat wel eens mis? Uiteraard. Je kan de motivatie van de persoon voor je niet altijd perfect inschatten. Maar dat gebeurt bij gewone aanwervingen en sollicitaties ook. Hoe meer ervaring we hebben, hoe meer we op ons buikgevoel kunnen vertrouwen."

Partnerships en samenwerkingsverbanden

Een belangrijke tak in het bieden van een realistische tewerkstelling zijn de samenwerkingen die de cvba met andere aannemersbedrijven en instanties aangaat.

“We hebben onder andere partnerships afgesloten met Willemen, Renotec en het WTCB," aldus Lauwers, “werken regelmatig in onderaanneming voor andere aannemersbedrijven en schakelen op onze eigen werven eveneens reguliere partners in. Zo doen zij aan maatschappelijk verantwoord ondernemen en raken onze mensen vertrouwd met hoe het er in andere bedrijven aan toegaat."

Vooroordelen verdwijnen

Dat Levanto grote spelers als Willemen vandaag als partner mag beschouwen, betekent voor Lauwers alvast een belangrijke stap in de goede richting.

“Werden we vroeger als de oneerlijke concurrent beschouwd, dan zien we dat steeds meer bouwbedrijven vandaag openstaan voor een constructieve samenwerking. Dat betekent dat ze vertrouwen hebben in het werk dat we doen, en dat sociale ondernemingen ook voor het reguliere circuit een meerwaarde kunnen betekenen. Het idee dat de sociale economie enkel goedkoop maar inferieur werk aflevert, is aan het verdwijnen."

TIJD VOOR GROEI

Wil Levanto zijn sociale missie blijven vervullen, dan heeft het echter meer partners nodig. “Het doel is om elk jaar weer wat meer mensen op weg te kunnen helpen", zegt Lauwers. “We zijn dus steeds op zoek naar nieuwe opdrachten, partners en doorstroommogelijkheden."

Daartoe zet het bedrijf onder andere sterk in op prospectie. “Hoewel we ruim twintig jaar technische ervaring hebben, bestaat de cvba zelf amper drie jaar. Dan is het niet abnormaal dat we nog niet erg gekend zijn. Ik ga daarom regelmatig op bezoek bij architecten, vertel hun wie we zijn en wat we te bieden hebben. Daarnaast hebben we met onze marketingafdeling recent salesfiches opgemaakt. Daarop staan al onze gegevens en expertises, alsook getuigenissen van onze huidige partners.

De gigantische toename van de offertes die we tegenwoordig mogen opmaken, bewijst alvast dat onze tactiek werkt, al weten wij natuurlijk ook dat uiteindelijk de prijs en de kwaliteit primeren. Maar ook op dat vlak kunnen we het waarmaken."