Industriële robotverkoop neemt voortouw in relance
Het was enigszins voorspeld en nu blijkt het ook realiteit: robotica speelt een voorname rol in het herstel na Covid-19. Dat blijkt uit recent gepubliceerde cijfers van de International Robotics Federation (IFR). Zelfs in het rampjaar 2020 bleef de wereldwijde verkoop quasi stabiel en alle seinen voor dit jaar staan op groen.
Internationale cijfers vergeleken
-2%. Dat was het wereldwijde eindresultaat van de verkoop van industriële robots. In normale omstandigheden zou dat de wenkbrauwen doen fronsen omwille van -opnieuw- een negatief cijfer. Nu deed het ook wel de wenkbrauwen fronsen, maar dan vooral omdat het resultaat onverhoopt meeviel na dat annus horribilis dat 2020 was. Een daling van die orde valt best mee, zeker omdat de industriële robotverkoop in 2019 net een grotere dip (-12%) vertoonde. Bovendien blijkt het optimisme goed stand te houden in 2021 en verder want de OESO voorspelt een mondiale bbp-groei van 5,5% in 2021 en 4% in 2022.
Het is afwachten in hoeverre de macro-economische vooruitzichten omgezet worden in harde verkoopscijfers, maar alvast de orders van de robotica-industrie voor 2021 geeft reden om een sterke groei te verwachten in Noord-Amerika en Europa. De orderportefeuilles in de VS lopen bijvoorbeeld snel vol. In Duitsland laat de prognose voor het lopende jaar een sterk herstel zien en betekent dit een positief keerpunt voor de industrie. Zelfs nog betere verkoopcijfers zouden haalbaar zijn, als tenminste de huidige knelpunten bij de levering van belangrijke componenten snel kunnen worden opgelost. Vooral elektronica en metalen onderdelen blijken vandaag nog altijd moeilijk leverbaar, waardoor de prijzen pijlsnel de lucht in schieten. Afwachten of dat het optimisme zal temperen.
Cobot werkt verder aan opmars
De cobot krijgt al enkele jaren heel wat aandacht, ook op deze pagina’s. Die aandacht was lange tijd wat disproportioneel in functie van het aandeel in de totale robotverkoop, maar de opmars is wel degelijk aan de gang. Zo verwacht het gespecialiseerde onderzoeksbureau ABI in dit decennium jaarlijks groeiende cijfers van ongeveer 10%, waardoor het aandeel van cobots in de totale verkoop tegen 2030 richting de 30% zou evolueren.
"Automatisering is niet alleen de sleutel herstel,
maar ook tot groei en vooruitgang"
Wanneer volgt inhaalbeweging industrie?
Maar er is ook voor de traditionele industriële robot nog veel groeimarge. Dat zegt Milton Guerry, voorzitter van de International Federation of Robotics: "Automatisering is niet alleen de sleutel tot het post-pandemieherstel, maar ook tot post-pandemische groei en vooruitgang. In de opleving na de financiële crisis van 2008 hebben bedrijven als General Motors, Ford, Fiat-Chrysler en Tesla veel geïnvesteerd in robotica en automatisering. Als gevolg daarvan werden duizenden nieuwe banen gecreëerd binnen de auto-industrie. Zoveel jaren en technologische vooruitgang later hebben we de kans om van dit succesverhaal te leren en er nog sterker dan voorheen uit te komen."
Het is inderdaad opvallend: de robotdichtheid in de algemene industrie is nog steeds relatief laag, met slechts 139 eenheden per 10.000 werknemers. Als we daar de cijfers naast leggen van de automotive - 1287 per 10.000 werknemers - dan is het meteen duidelijk: in alle onderzochte landen wereldwijd is het potentieel voor robotinstallaties in de algemene industrie nog zeker aanwezig. In de Verenigde Staten overtroffen de jaarlijkse bestellingen van robots uit niet-automobielsectoren voor het eerst de robotbestellingen uit de automotive. De verkoop van roboteenheden in de VS steeg daar in 2020 met 7% ten opzichte van 2019. Ondertussen stegen de orders in biotechnologie met 72%, voeding en consumentengoederen groeiden met 60%. Kunststof en rubber zagen een stijging van 62%. Afwachten of die trend ook bij ons zich zal manifesteren.
Robots leren nieuwe skills
Enkele opvallende evoluties drijven de groeiende populairiteit aan. Een voorbeeld is kunstmatige intelligentiesoftware in combinatie met vision en andere detectiesystemen, wat de robots in staat stelt om moeilijke taken onder de knie te krijgen. Nieuwe generaties robots zijn gemakkelijker te installeren en te programmeren en ze zijn koppelbaar. Vooruitgang in communicatieprotocollen integreert robots naadloos in automatiserings- en Industrie 4.0-strategieën.
De automobielindustrie pionierde met slimme fabrieksoplossingen waarbij industriële robots ingezet werden. Zij doen dienst in de assemblagelijnen die de traditionele autoproductie al meer dan 100 jaar domineren. Maar hoe lang blijft dat nog zo?
De toekomst lijkt eerder de weg op te gaan van interactie van robots en autonoom geleide voertuigen - of beter gezegd autonome mobiele robots (AMR's). Uitgerust met de nieuwste navigatietechnologie zijn deze mobiele robots veel flexibeler in vergelijking met traditionele productielijnen. Als we dat enten op de automotive, dan zou dit toch een revolutie kunnen betekenen. De productie kan vervoerd worden op bestuurderloze transportsystemen, niet langer in een vaste assemblagelijn. Ze kunnen zo makkelijk doorgestuurd worden naar assemblagestations waar individueel uitgeruste varianten gemaakt worden. Bij een wijziging in het model hoeven alleen de robots en AMR's opnieuw te worden geprogrammeerd, de ontmanteling en herengineering van de hele productielijn is dan niet langer aan de orde. Verdere stappen in de ontwikkeling van deze werkwijze zijn onder andere de steeds performanter wordende veiligheidsfunctionaliteiten.
Robots betreden nieuwe markten
Ook de doorbraken op het gebied van connectiviteit dragen bij aan een grotere adoptie van robots in productiesectoren die nog maar kort geleden zijn overgestapt op robotisering, zoals de voedingsmiddelen- en drankenindustrie, textiel, houtproducten en kunststoffen. De voortdurende digitale transformatie zal leiden tot volledig nieuwe bedrijfsmodellen, omdat producenten gemakkelijker dan ooit kunnen diversifiëren. In de slimme fabriek worden verschillende producten achtereenvolgens geassembleerd door dezelfde apparatuur - de traditionele productielijn bestaat niet meer. In deze optiek is er zeker een plaats voor robots.
Vermindering van de ecologische voetafdruk
De wereldwijde weg naar klimaatneutraliteit genereert nieuwe mogelijkheden. Om de ambitieuze klimaatdoelstellingen te halen, worden de inspanningen rond hernieuwbare energiebronnen en milieutechnologie in een ongezien tempo opgeschaald.
Robotica en automatisering kunnen hier een voorname rol in spelen. Robots stellen volgens IFR bedrijven van eender welke grootte in staat de nodige componenten te produceren, zoals brandstofcellen voor auto's op waterstof of batterijen in de transportsector en zonnepanelen in de energiesector. De nieuwe generatie gebruiksvriendelijke robotica helpt de prestaties in het productieproces te optimaliseren en de productie tegen concurrentiële kosten dichter bij de regionale markt te brengen.
"De voordelen van een hogere productiviteit stellen banen veilig"
"Robotica is flexibel om de productie snel aan te passen en in te spelen op veranderingen in de vraag en op kleinere batchgroottes," aldus voorzitter Milton Guerry. "De voordelen van een hogere productiviteit stellen banen veilig door bedrijven concurrerend te houden."
Robots helpen de toeleveringsketens te beveiligen
Tot slot meent IFR dat robots ook kunnen helpen bij re-shoring - en daarmee met het veilig stellen van onze productieprocessen, bijvoorbeeld in tijden van een pandemie.
"Robotautomatisering biedt productiviteit, flexibiliteit en veiligheid"
“De pandemische situatie heeft de zwakte van geglobaliseerde toeleveringsketens zichtbaar gemaakt. Fabrikanten bekijken vandaag wat ze kunnen doen om hun leveranciersaanbod te heroriënteren. Wanneer de productiviteit tussen diverse landen dankzij automatisering gelijkgeschaald wordt, krijgen de producenten alle teugels om te produceren terug lokaal in handen. Robotautomatisering biedt productiviteit, flexibiliteit en veiligheid,” besluit Milton Guerry.
