GEREEDSCHAP SLIJPEN IS ECONOMISCH INTERESSANT

Wat zijn de meest geschikte slijptechnieken?

Metaalbewerkers laten gereedschappen steeds vaker herslijpen. De slijptechnieken evolueren mee met de markt en er kunnen steeds complexere materialen geslepen worden. Naast de kostenreducerende factor spelen de factoren ecologie en kleinere stockvoorraad een steeds prominentere rol. Er zijn echter ook nadelen aan het slijpen verbonden.

HET NUT VAN HET SLIJPEN

Vanuit het oogpunt van duurzaamheid verdient het slijpen alle aandacht. Zolang de kosten van nieuw gereedschap beduidend hoger liggen dan de slijpkosten, moet de optie van het slijpen altijd bekeken worden. Met de huidige vereisten van de industrie is het vaak niet aan te raden om gereedschap tot op het bot te gebruiken, daardoor gaat de nauwkeurigheid verloren. Het slijpen van het gereedschap draagt dus zeker bij tot de levensduur van het gereedschap en de kwaliteit van het eindproduct. Een groot deel van de volhardmetalen frezen kan worden geslepen. Behalve een besparing die doorwerkt in de kostprijs van de te vervaardigen componenten, wordt zo ook het basismateriaal optimaal benut. Doorgaans worden vooral HSS- en VHM-boren en -frezen herslepen. Ook ruimers kunnen geslepen worden.

WANNEER ZIJN GEREEDSCHAPPEN
AAN SLIJPEN TOE?

De applicatie bepaalt het nut, maar ook het punt van het gereedschapsslijpen. Doorgaans wordt een gereedschap geslepen wanneer de vrijloopvlakslijtage herkenbaar is en gemeten wordt op ongeveer 0,1-0,15 mm. Dat is tevens het geval bij finisseerbewerkingen, wanneer het werkstuk niet meer binnen de gestelde toleranties of oppervlaktekwaliteit valt en wanneer er braamvorming merkbaar is. Zodra de toleranties en de oppervlaktekwaliteit in het gedrang komen, dan is herslijpen nodig. Ook kan de toename van benodigd vermogen aan de spil een indicatie zijn dat het gereedschap aan vervanging toe is.

SPECIALIST OF INHOUSE

Indien men belang hecht aan optimale prestaties, dan is het vooral belangrijk dat er op professionele (CNC-)machines en volgens de juiste specificaties herslepen wordt. Meestal beschikken alleen gerenommeerde slijperijen over dergelijke machines, dus is extern slijpen een aan te raden optie. Het voordeel van het herslijpen bij de fabrikanten en professionele slijperijen is dat de originele geometrie en coating vrijwel compleet behouden blijven, daarmee blijven ook de standtijd en betrouwbaarheid van het originele gereedschap behouden.

TOLERANTIES

De toleranties voor geslepen gereedschap zijn in de basis gelijk aan de originele. Daarmee kan dus worden geconcludeerd dat het slijpen met dezelfde precisie kan worden uitgevoerd als het produceren van nieuwe gereedschap. Uitzonderingen zijn bijvoorbeeld hogeprecisiegereedschappen voor geharde staalsoorten waarbij vormtoleranties gelden van ± 0,005. Tevens zijn langere uitsteeklengtes moeilijker te integreren in het naslijpproces en wordt daardoor ook afgeweken van originele tolerantie-aangaven. Dit is echter volledig afhankelijk van de slijperij. Er zijn gerenommeerde slijperijen die op alle gebieden de toleranties perfect kunnen evenaren en meetrapporten kunnen aanleveren om net diezelfde kwaliteit/ standtijd te kunnen garanderen.

STERKTE VAN SLIJPERIJEN

Professionele slijperijen kunnen tevens een voordeel bieden op het vlak van gereedschap met speciale vormen. Daar speelt niet zozeer de kostprijs een grote rol, maar wel de kortere productietijd. Omdat slijperijen twee of drie bewerkingen in één keer kunnen uitvoeren, daalt de productietijd.

SLIJPEN VANDAAG

Het naslijpen of remanufacturing wordt op heden steeds interessanter. Niet alleen op het vlak van besparingen. De freesmachines en CAM-programma's zijn steeds beter in staat om te werken met andere parameters. Ook de factor 'milieu' speelt vandaag een belangrijke rol.

Door te slijpen, worden gereedschappen als het ware gerecycleerd, en dat wordt in de huidige economie steeds belangrijker. Daarnaast merken slijperijen dat er bij metaalbewerkers vaak onwetendheid is betreffende de mogelijkheden van het slijpen. Er kunnen steeds meer en steeds complexere gereedschappen geslepen worden, waardoor bewerkers er alle baat bij hebben om even hun oor te luisteren te leggen bij slijperijen. Het is economisch en ecologisch een interessante piste.

VOORDEEL

Het grote voordeel is, afhankelijk van de applicatie, de lagere gereedschapskost. Daarnaast is er tevens minder verbruik van grondstoffen. Ook de logistieke flow van het bedrijf gaat gebaat bij het slijpen van gereedschappen. Door materiaal te slijpen en op die manier te blijven gebruiken, is er steeds voldoende voorraad voorhanden en reduceert u op die manier de stockvoorraad.

NADELEN

Er zijn immers ook nadelen aan het slijpen verbonden. De structuur van het gereedschap kan door overmatige warmteontwikkeling namelijk veranderd zijn, waardoor de originele snijkarakteristiek niet meer wordt bereikt. Wanneer de slijperij niet de originele geometrie kan evenaren, heeft dat in veel gevallen zeer nefaste gevolgen voor de standtijd en maatnauwkeurigheid van het gereedschap.

Iedere fabrikant maakt namelijk gebruik van eigen ontwerpen wat de geometrie betreft, de correcte werking van het gereedschap kan alleen gegarandeerd worden wanneer de geometrie in stand wordt gehouden. Wanneer de maten van het gereedschap gewijzigd zijn, moet de gebruiker bijgevolg de machineparameters aanpassen of het gereedschap elders inzetten, bijvoorbeeld bij finisseer- en ruwbewerkingen. Bij gecoat gereedschap dient er na het slijpen tevens een nieuwe coatinglaag aangebracht te worden, wat de kostprijs kan beïnvloeden.

KOSTPRIJS

Weegt de kostprijs van het herslijpen op tegen de kost van nieuw gereedschap? Dat hangt af van de functie van het gereedschap en dient per product of verspaand volume bekeken te worden. Bij A-merken ligt het verspaande volume beduidend hoger dan bij B-merken, terwijl de slijpkost hetzelfde blijft. Daaruit blijkt dat de ROI van A-merken een stuk hoger ligt dan bij B-merken. De kostprijs van het slijpen van traditionele gereedschappen is vaak interessanter dan de aankoop van nieuw gereedschap. Dit is echter wel volledig afhankelijk van de applicatie waarin het gereedschap wordt ingezet. Een bolkop of vingerfrees slijpen kost ongeveer één derde tot de helft van nieuw gereedschap.

Het spreekt voor zich dat een gereedschap met een lage vervangingswaarde alleen economisch verantwoord geslepen kan worden als het in een grote serie wordt gedaan. Rekening houdend met de insteltijden van slijpmachines, moet het economisch interessant blijven.

Met dank aan: OSG David Grinding Services, Vermes Gereedschapsslijperij NV, Dormer Pramet, Seco Tools en Gühring